dr Daria Ławrynow
Adiunkt w Pracowni Polszczyzny Kresowej w Instytucie Języka Polskiego PAN
WYKSZTAŁCENIE
I Liceum Ogólnokształcące im. Tarasa Szewczenki w Białym Borze z ukraińskim językiem nauczania (2006 – 2009),
Katedra Filologii Słowiańskiej UMK, licencjat na kierunku filologia rosyjska, specjalność: rosjoznawstwo (2010-2013),
Instytut Rusycystyki UW, magisterium na kierunku studia nad słowiańszczyzną wschodnią w specjalności filologia rosyjska (2013-2015),
Wydział Lingwistyki Stosowanej UW, studia III stopnia (2015-2019),
2019 – obrona rozprawy doktorskiej pt. „Swój wśród obcych. Tożsamość i mentalność Kozaków kubańskich byłego Wojska Czarnomorskiego oraz kazachskich Kozaków (na podstawie tekstów folklorystycznych)” pod kierunkiem dr hab. M. Dąbrowskiej (Recenzenci: Dr hab. Urszula Cierniak, dr hab. Alina Orłowska)
20.01.2020 – nadanie stopnia doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie literaturoznawstwo
SPIS PUBLIKACJI
MONOGRAFIE:
1. Daria Ławrynow, Swoi wśród obcych. Tożsamość Kozaków kubańskich byłego Wojska Czarnomorskiego oraz Kozaków kazachstańskich (na podstawie tekstów folklorystycznych), Kraków 2020.
2. (współaut.) Katarzyna Czarnecka, Ewa Dzięgiel, Daria Ławrynow, Z kresów wschodnich na zachodnie. Relacje przesiedleńców z komentarzem językowym, t. II: Lwowskie, Kraków 2022.
3. (współaut.) Katarzyna Czarnecka, Ewa Dzięgiel, Daria Ławrynow, Z kresów wschodnich na zachodnie. Relacje przesiedleńców z komentarzem językowym. T. III. Stanisławowskie i Wołyń, Kraków 2023.
ARTYKUŁY:
1. Kozacka percepcja wolności (na podstawie powieści „Rada Perejasławska” Natana Rybaka i „Przyszedłem dać wam wolność” Wasilija Szukszyna, [w:] Oblicza niewolnika w kulturze słowiańskiej, red. naukowa M. Dąbrowska, Warszawa 2016, s. 99-112,
2. Być Kozakiem – wczoraj i dziś, „Komunikacja Specjalistyczna” t. 12, 2016, red. tomu: K. Fordoński, W. Figiel, s. 87-110.
3. Mentalność „człowieka wojennego” na przykładzie społeczności kozackiej – korzenie, tradycja i współczesność, [w:] Vade Nobiscum. A więc wojna!”. Działania militarne i ich kontekst polityczno-prawny, gospodarczy i społecznokulturowy na przestrzeni dziejów, vol. XVIII pod red. K. Banasia, P. Budzyńskiego, P. Janickiego, R. Stasiaka, Łódź 2017, s. 187-196.
4. Ławryn Kapusta w dyskursie radzieckim i współczesnym dyskursie ukraińskim, [w:] Literatura i władza – związki na gruncie rosyjskim w XIX-XX wieku, red. nacz. M. Dąbrowska, Warszawa 2017, s. 195-211.
5. Wyzwoliciele ludu czy tłumiciele swobody? Historyczna rola Kozaczyzny w świetle literatury socrealistycznej, [w:] Literatura i władza – związki na gruncie rosyjskim w XIX-XX wieku, red. nacz. M. Dąbrowska, Warszawa 2017, s. 179-193.
6. Ludowa bojowa kultura Słowian, [w:] „Studia Rossica Gedanensia” nr 5, red. K. Wojan, Z. Kaźmierczyk, O. Makarowska, Ż. Sładkiewicz, K. Wielądek, Gdańsk 2018, s. 319-331.
7. Kozacy — naród, etnos, stan społeczny? Problem tożsamości Kozaków z terytorium Federacji Rosyjskiej (XX–XXI wiek)”, [w:] Być w mniejszości, być mniejszością, red. T. Kaczmarek, J. Raźny, Łódź 2019, s. 239-256.
8. Językowy i tekstowy obraz Mazura na podstawie twórczości Stefana Rudanskiego, „LingVaria” 2021, vol. XVI , nr 1 (31), s. 213-224.
9. Kozakoznawstwo jako nurt naukowy – perspektywy, stan i możliwości”, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 61(2), 2021, s. 7-23.
10. Образ мазура в славянской фольклорной языковой картине мира (на материале текстов польского, украинского и частично русского и белорусского фольклора), „AUPC. Studia Linguistica” XVI, 2021, s. 117-126.
11. Językowy obraz Kozaka na podstawie polskich pieśni historycznych i folkloru (na tle wybranych tekstów ukraińskich i rosyjskich), „Etnolingwistyka” nr 34, 2022, s. 339-356.
12. Kreowanie negatywnego obrazu instytucji religijnych w polskojęzycznej propagandzie radzieckiej okresu międzywojennego (na podstawie czasopisma „Bezbożnik Wojujący”), „LingVaria” T. 17 Nr 2(34), 2022, s. 129–140.
13. Cossack Military Culture as Expressed in Folklore, „Journal of ethnography and folklore” 1–2, Bucharest 2023, pp. 57-76.
14. Językowy wizerunek osób duchownych w czasopiśmie „Bezbożnik Wojujący” (Moskwa, 1929–1935), „Język Polski” CIII, z. 1, 2023, s. 129-142.
15. Trawestacje biblijne jako element propagandy antyreligijnej na przykładzie tekstów prasowych w języku polskim, rosyjskim i ukraińskim z lat 1924–1932, „Prace Językoznawcze” XXV/4, 2023, s. 37–52.
16. Językowe sposoby ukazania religii w twórczości satyrycznej Ostapa Wyszni (na podstawie publikacji ukraińsko-, polsko- i rosyjskojęzycznych), „Etnolingwistyka” nr 36, 2024, s. 203-219.
17. Frazemy (zapożyczone jednostki wielowyrazowe) w języku radzieckiej prasy polskojęzycznej (przykłady na materiale „Głosu Radzieckiego” z 1939 r.), „ANNALES UNIVERSITATIS PAEDAGOGICAE CRACOVIENSIS. STUDIA LINGUISTICA” nr 19, 2024, s. 127–141, doi: 10.24917/20831765.19.10.
18. Konspekt lekcji dla szkół samozwańczej Ługańskiej Republiki Ludowej Strukturnyy plan uroka na temu «Moya istoriya» (2022) jako przyład tekstu propagandowego, „Przegląd Wschodnioeuropejski” t. 16, nr 2, 2024, s. 89-101, DOI:10.31648/pw.10866
19. Ewolucja znaczenia leksemu kozak i wyrazów pochodnych w języku polskim (na tle języków ukraińskiego i rosyjskiego), „Prace Filologiczne” 79, 2024, s, 263-280, https://doi.org/10.32798/pf.1178
20. Językowy obraz religii i Kościoła katolickiego w publicystyce Jana Hempla (Wiślaka), „Slavia Orientalis” t. LXXIV, nr 1, 2025, s. 203-216, DOI: 10.24425/slo.2025.154385
Udział w konferencjach:
1. Międzynarodowa konferencja naukowa Wzajemne oddziaływania języków i kultur w Europie: pogranicza i przestrzenie kontaktów, (organizatorzy: Instytut Języka Litewskiego [Wilno] i Instytut Slawistyki PAN [Warszawa]), wygłoszenie referatu pt. Образ мазура в славянской фольклорной языковой картине мира (на материале текстов польского, украинского и частично русского и белорусского фольклора) i przewodniczenie sesji „II POSĖDIS. LEKSIKA. SEMANTIKA. ETNOLINGVISTIKA / WORKING SESSION II. LEXICON. SEMANTICS. ETHNOLINGUISTICS”. Wilno [w trybie zdalnym], 8–10 września 2021 r.
2. Międzynarodowa konferencja naukowa Standaryzacja i rewitalizacja gwar ludowych oraz języków lokalnych – moda czy potrzeba? (organizatorzy: Instytut Slawistyki PAN [Warszawa], Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича НАН України [Lwów], Towarzystwo Naukowe Warszawski Wydział I [Warszawa], Fundacja Języka Polskiego [Warszawa], Komitet Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk [Warszawa], Państwowa Akademia Nauk Stosowanych [Krosno]), wygłoszenie referatu pt. Gwara warszawska. Geneza, kontakty językowe i współczesność, Warszawa, 13–14 czerwca 2024 r.
3. Międzynarodowa konferencja naukowa Kultura i pamięć – wojna i pokój (organizatorzy: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza [Poznań], Wydział Filozoficzny Instytutu Literatur Narodów Bośni i Hercegowiny [Sarajewo]), wygłoszenie referatu pt. Kreowanie językowego obrazu Ukrainy w wybranych propagandowych tekstach radzieckich (po 1945 r.) i rosyjskich (2021-22 r.), Poznań, 8-9 maja 2025 r.
Znajomość języków obcych
ukraiński – biegła
rosyjski– biegła
angielski – średnia
białoruski – podstawowa
czeski – podstawowa
niemiecki – podstawowa
ZAINTERESOWANIA
Kozaczyzna ukraińska, rosyjska i kazachska (szeroko pojęte kozakoznawstwo), języki słowiańskie, gwara warszawska, kurpiowska i bałak lwowski, varsaviana, masoviana, historia idei XX-XXI wieku oraz oblicza buntu na przestrzeni dziejów, antyamerykanizm, sport, polemologia.
Od maja 2014 r. aktywny członek Stowarzyszenia Gwara Warszawska.